جاذبه های گردشگری استان گیلان

گیلان - آشنایی با جاذبه های گردشگری استان گیلان

استان گیلان با مساحت 14.711 کیلومتر مربع در میان رشته کوههای البرز و تالش در شمال ایران جای گرفته است.

استان گیلان به واحد جغرافیایی جنوب دریای خزر تعلق دارد و با استانهای اردبیل در غرب، مازندران در شرق، زنجان در جنوب و کشور استقلال یافته آذربایجان و دریای خزر در شمال هم مرز و همسایه است. رود سفید تمشک که بین چابکسر و رامسر جاری است،‌ آن را از استان مازندران جدا میکند.

بر اساس تقسیمات کشوری سال 1375 این استان به مرکزیت رشت، 12 شهرستان، 35 شهر، 30 بخش، 99 دهستان و 2763 آبادی دارد.

شهرستان های استان عبارتند از : آستارا،‌ آستانه اشرفیه، بندر انزلی، رشت، رودبار، رودسر، شفت،‌ صومعه ‌سرا، تالش،‌ فومن، لاهیجان و لنگرود.

تاریخ گیلان با تکیه بر پاره ای اشاره ها و کاوش های باستان شناختی به دوره پیش از آخرین یخبندان (بین 50 تا 150 هزار سال پیش) میرسد. با مهاجرت آریایی ها و دیگر اقوام به این سرزمین، از آمیزش مهاجران و ساکنان بومی منطقه، قوم های جدیدی پدید آمـدند که در این میان دو قوم گیل و دیلم اکثریت داشتند.

از همان آغاز فرمانروایان این قوم از آزادی کامل برخوردار بوده اند و هیچگاه در برابر بیگانگان و یا در مقابل حکام دیگر، تسلیم نشده ‌اند و حتی به اطاعت دولت ماد در نیامده‌ اند.

در قرن ششم پیش از میلاد،‌ گیلانیان با کوروش هخامنشی متحد شدند و دولت ماد را سرنگون کردند. در زمان ساسانیان، گیلان استقلال خود را از دست داد و اردشیر بابکان به یاری ارتشی مرکب از 300 هزار مرد جنگی و نزدیک به 10 هزار سواره گیلان را تسخیر کرد.

پس از پیروزی عربهای مسلمان بر ایرانیان،‌ گیلان به مامن علویان تبدیل شد. در حدود سال 290 هجری قمری، مردم گیلان و دیلم کم کم به مذهب علویان روی آوردند و در گسترش آن نیز کوشش بسیار کردند.

سلسله دیلمیان در دوران فرمانروایی خود به بغداد لشگر کشیدند و خلیفه عباسی را شکست دادند. مغولان در زمان اولجایتو موفق شدند برای مدت کوتاهی این سرزمین را تصرف کنند. گیلانیان در به قدرت رسیدن صفویان نقش مهمی را ایفا کردند.

در زمان سلطنت شاه عباس اول،‌ گیلان استقلال خود را از دست داد. در سال 1071 هجری قمری، قوای روسیه به دستور پتر کبیر به گیلان حمله برد و رشت را تا سال 1145 هجری قمری در اشغال خود نگه داشت.

گیلک ها در پیروزی انقلاب مشروطیت نیز سهمی عمده داشتند. آنها در سال 1287 هجری قمری تهران را فتح کردند. نقش مردم گیلان در نهضت میرزا کوچک خان جنگلی نیز از نمونه های درخشان تاریخ این سرزمین است.

شهر رشت :

شهر رشت در دوره پیش از اسلام و دست کم در دوره ساسانیان وجود داشته است .در زمانی که حکومت ساسانی رو به فروپاشی میرفت، حکمرانی مستقل این دیار را گیلان‌ شاه می ‌نامیدند.

پس از غلبه مسلمانان بر ایران، اولین بار که نامی از رشت به میان آمد،‌ سال 61 هجری قمری بود. در زمان صفویه به ویژه در دوره‌ شاه اسماعیل صفوی، سرزمین گیلان به دو بخش :‌ بیه پس به مرکزیت رشت و بیه پیش به مرکزیت لاهیجان تقسیم میشد.

حکومت بیه پیش از 943 هجری قمری به خان احمد گیلانی رسید و شاه طهماسب اول صفوی، حکومت بیه پس را نیز به او سپرد. سرانجام شاه عباس اول صفوی گیلان را تسخیر کرد. در سال 1045 هجری قمری، شهر رشت به دست استپان رازین روسی غارت شد.

در سال 1722 میلادی نیز سپاهیان پتر کبیر، رشت را تسخیر کردند. سپس روس های بلشویک در جریان تعقیب هواداران تزار رشت را به تصرف خود درآوردند.

رشت در طول تاریخ خود، وقایع اسف انگیز فراوانی را از سر گذرانده است. در زمستان 1246 هجری قمری، طاعون شدید در گیلان شایع شد و در حدود شش هزار نفر را از پای درآورد. 56 سال بعد شهر به آتش کشیده شد و خسارات فراوان دید. در سال 1316 هجری قمری در رشت شورش نسبتا دامنه داری علیه قانون خراج راهداری کارگزاران روس که از ساکنان دهستان ها دریافت میکردند به وقوع پیوست.

به هنگام جنگ جهانی اول شهر رشت در معرض تاخت و تاز سپاهیان روس و بعد نیروهای انگلیسی و شورشیان محلی قرار گرفت و خرابی بسیار در آن به بار آورد. در سال 1920 میلادی ارتش سرخ باکو را تصرف کرد و وارد بندر انزلی شد.

این کار موجب شد که حکومتی ضد انگلیسی به ریاست میرزا کوچک خان در رشت تشکیل شود. انگلیسی ها رشت را تخلیه کردند و با آتش زدن انبارهای خود و انهدام پل سفید رود، رهسپار بغداد شدند.

قوایی از تهران عازم سرکوبی انقلابیون شد. به موجب قرارداد 1339 هجری قمری که بین دولت ‌های ایران و اتحاد جماهیر شوروی منعقد شد، گیلان و رشت از نیروهای روسی تخلیه شد.

امروزه شهرستان رشت بعنوان مرکز راههای بازرگانی گیلان و بازار تجارت و واردات و صادرات مطرح است و بعنوان مرکز استان امکانات جهانگردی فراوانی دارد.

مراکز دیدنی و تاریخی رشت :

آرامگاه میرزا کوچک خان، مدرسه شاپور‌‌ رشت، آرامگاه میر نظام الدین، آرامگاه دکترحشمت، کاروانسرای لات، چشمه آب شورلاکان، چشمه چشماگل سه ‌شنبه، مسجد صفی، مسجد جامع جور، بقعه آکاشا، بقعه آقا سید دانیال، بقعه خواهر امام

شهر آستانه اشرفیه :

آستانه اشرفیه یکی از مراکز مهم مذهبی و زیارتی گیلان است. وجود مقبره حضرت سید جلال الدین در این شهر، اهمیت آن را دو چندان کرده است. این شهر در گذشته کوچان نامیده میشد.

جلال الدین اشرف (ع) فرزند امام موسی کاظم (ع) در قرن چهارم هجری قمری به این شهر نقل مکان کرده، ولی در هیچ منبعی از آن ذکری به میان نیامده است. در حال حاضر، آستانه اشرفیه یکی از شهرستانهای پر اهمیت مذهبی، زیارتی و کشاورزی گیلان است.

مراکز دیدنی و تاریخی آستانه اشرفیه :

آرامگاه دکتر معین، آرامگاه آپیر جنگلی، آرامگاه آقا سید محمد، بقعه سیدجلال الدین اشرف

بندر انزلی :

قدیمی ترین زمانی که در متون تاریخی از انزلی یاد شده سال 863 هجری قمری است که در آن زمان یک دهکده کوچک بوده است.

از اوایل دوره صفویه، این ناحیه مورد توجه انگلیسی ‌ها، روس ها و دولت مرکزی ایران که پایتخت آن قزوین بود، قرار گرفت. انگلیسی‌ ها در تجارت ابریشم گیلان با دایر کردن شرکت تجارتی در مسکو، راه رشت - بندر انزلی - بادکوبه به اروپا را رونق بخشیدند و انزلی به عنوان دروازه اروپا معروف شد.

با روی کار آمدن پهلوی اول و توجه وی به بندر انزلی، این بندر بازسازی و اسکله های جدیدی در انزلی و غازیان ساخته شد و اداره بندر و کشتیرانی مجهز گشت. در حال حاضر بندر انزلی یکی از زیباترین شهرهای گیلان و مجهزترین بندر کرانه های دریای خزر است که سالانه هزارن تن کالا توسط کشتی، از آن خارج و یا به آن وارد میشود.

مراکز دیدنی و تاریخی بندر انزلی :

کاخ میان پشته، عمارت معتمدی، عمارت گمرک، عمارت شهرداری، بقعه بی بی حوریه، تالاب انزلی

شهرستان تالش :

تالش و تالیش را به عربی طبلستان می گویند. هشتپر مرکز این شهرستان وسیع است که در گذشته سفارود و پس از آن، کرگان رود نام داشت. تا زمان افشاریه، بخش جنوبی شهرستان تالش تابع حکومت لسگر بـود و بخش میانی آن تا آستارا تحت فرمان حکومـت ناو و طول قرار داشت و بخش شمالی آن را گشتاسفی یا گشتاسبی می‌ خواندند و مرکز حکومتی آن لنکران بود.

پس از انعقاد قرارداد عهد نامه گلستان و ترکمنچای، تالش گشتاسبی از پیکر ایران جدا شد و سپس تالش اسپهبد و تالش کسگر که عمدتا تحت سلطه خوانین نمین اردبیل بود، دو قسمت شد.

قسمت شمالی آن در محدوده شهرستان آستارا، تا سال 1342 تابع اردبیل باقیماند و قسمت جنوبی آن به پنج خان نشین به نامهای کرگانرود، اسالم، تالش،‌ دولاب (رضوان شهر)، شاندرمن و ماسال تقسیم و خمس‌ طوالش نامیده شد. تالش در یک منطقه زیبای جنگلی قرار دارد و مرکز آن شهر هشتپر است.

مراکز دیدنی و تاریخی تالش :

کاخ ضرغام السلطنه، آرامگاه سید شرفشاه

شهرستان رودسر :

شهرستان رودسر در زمان های قدیم به بخشی از رانکوه در شرقی ترین ناحیه گیلان تعلق داشت. این منطقه از شمال به دریای خزر، از جنوب به رودبار (عمارلو) و از غرب به دیلمان و لاهیجان محدود میشد. قدیمی ‌ترین نام رودسر کوتم است که شهر کوچکی در رانکوه بوده است.

پس از آن، این شهرستان هوسم نام گرفت و آنچنان که در متون تاریخی آمده است، در سال 375 هجری قمری بازاری نیکو و مسجد جامع بزرگی داشته است. بعدها این شهر به دلایل نامعلومی رو به خرابی نهاد و در اواخر قرن نهم هجری قمری به رودسر (شهری که میان دو رود واقع است) تغییر نام داد. رودسر امروزی یکی از شهرهای بسیار زیبای استان گیلان است.

مراکز دیدنی و تاریخی رودسر :

قلعه بندبن قاسم آباد، پل آجری تمیجان، چشمه آب معدنی سجیران، مسجد جامع امیر بنده کلاچای، قعه آقا سید معین و آقا سید مبین

شهرستان رودبار :

با آنکه پیشینه تمدن رودبار و نواحی پیرامون آن، به دو هزار سال پیش از میلاد مسیح میرسد، در متون تاریخی کمتر به نام این شهر اشاره شده است.

پس از اسلام طوایفی از شام و حلب به رودبار مهاجرت کردند و در آن ساکن شدند. بعدها، در زمان نادرشاه افشار، گروهی از کردهای قوچان و نواحی شمال خراسان نیز ناگزیر به ست در این شهر شدند. رودبار مرتفع ترین منطقه استان گیلان و منطقه ای کوهستانی میباشد.

تصاویر/ پوشش مهاجران ۱۰۰ سال پیش

سفر به میبد شهری آباد در دل کویر

سفر به میبد شهری آباد در دل کویر بی