آشنایی با جاذبه های گردشگری استان اصفهان

اصفهان - آشنایی با جاذبه های گردشگری استان اصفهان

استان اصفهان با مساحتی حدود 105.937 کیلومتر مربع در مرکز ایران واقع شده است و از شمال به استانهای مرکزی، قم و سمنان، از جنوب به استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد، از شرق به استانهای لرستان و‌ چهارمحال بختیاری محدود است.

بر اساس آخرین تقسیمات کشوری، استان اصفهان دارای 17 شهرستان، 60 شهر ، 37 بخش و 116 دهستان است و مرکز آن اصفهان است.

جغرافیای تاریخی استان اصفهان :

در ادوار پیش، اصفهان نقش پلی را داشت که قسمتهای کم ارتفاع شرق فلات ایران را با سرزمینهای کوهستانی غرب مرتبط میساخت و برای اطراق سرمازدگان کوهستان غرب و گرمازدگان و خستگان هوای خشک شرق، محل مناسب و مطلوبی بود.

از اصفهان قبل از اسلام، یعنی دوره حکومت مادها و دوره شاهنشاهی هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان اطلاعات زیادی در دست نیست و از آن دوره ها، آثار قابل توجهی بر جای نمانده است.

آنچه مسلم است، استقرار جلگه اصفهان در میان بیابانها و کوههای خشک مرکزی ایران از یک طرف و اهمیت و موقعیت ارتباطی خاص آن در مرکز فلات پهناور ایران از طرف دیگر، تاریخ و سابقه آن را به سابقه و قدمت کشور ایران مرتبط کرده است.

پیش از برپایی پادشاهی مادها، اصفهان حد شرقی ممالکی بوده است که بابلی ها از آن اطلاع داشته اند و به احتمال قوی جزو ناحیه (انزان) یا (انشان) بوده است.

ویژگیهای فرهنگی استان اصفهان :

استان اصفهان از جمله مناطق تاریخی کشور است که مانند ستاره درخشانی بر تارک سرزمین کهنسال ایران میدرخشد این استان تنوع قومی جالب توجهی دارد که فرهنگ پربار ملی و مذهبی ایران عامل پیوند و یگانگی تمامی آنها از جمله بختیاری ها، ارمنی ها، زرتشتی ها و . شده است.

شهر اصفهان :

از مراجعه به منابع موجود تاریخی چنین بر می آید که کلمه، اسپاران، بطلمیوس، سپاهان، پهلوی، اصفهان عرب و اصفهان امروز لفظی قدیمی است و به احتمال قریب به یقین کلمه ای پهلوی است و ریشه قدیمی تر از پهلوی آن مکشوف نیست.

در عهد اشکانیان اصفهان مرکز و پایتخت یکی از ایالت های وسیعی بود که تحت فرمان ملوک اشکانی قرار داشت. در دوره ساسانیان، اصفهان محل ست و قلمرو و نفوذ، اسپوهران، یا اعضای هفت خانواده بزرگ ایرانی که مشاغل عمده و مناسب سلطنتی در اختیار داشتند بود.

بعد از اسلام، اصفهان مانند دیگر شهرهای ایران تا اوایل قرن چهارم تحت سلطه اعراب بود و در زمان منصور خلیفه عباسی، مورد توجه قرار گرفت و به حاکم این شهر دستور داده شد در عمران و آبادانی آن کوشا باشد.

در سال 319 هجری قمری مرداویج زیاری اصفهان را متصرف شد و آن را به پایتختی برگزید و جشن سده را هرچه باشکوه تر در این شهر برپا کرد. در سال 327 هجری قمری اصفهان به تصرف رکن ‌الدوله دیلمی در آمد و آن را به پایتختی انتخاب کرد و اصفهان دوباره رونق خود را گرفت.

در سال 443 هجری قمری اصفهان بدست طغرل پادشاه سلجوقی فتح شد. در سال 639 هجری قمری تحت سلطه مغولها قرار گرفت.

پس از بازگشت سپاه مغول شهر اصفهان مجددا رونق یافت. سقوط شهر اصفهان و انقراض سلسله صفویه پس از 6 ماه محاصره به دست محمود افغان، انجام گرفت.

با سقوط شهر اصفهان سلسله صفوی نیز منقرض شد و اصفهان دچار انحطاط شد. در دوران زندیه و قاجاریه پایتخت کشور به شیراز و تهران انتقال یافت در زمان قاجار پسر ناصرالدین شاه، ظل ‌السطان زمین و مصالح و آثار تاریخی شهر را به مردم میفروخت و میخواست به هر ترتیبی که شده مخارج قشون خود را که از واحدهای بسیار قوی و منظم کشور بود، تامین کند.

از ویژگیهای اقتصادی شهر اصفهان در دوره قاجار، درآمد ناچیز زمین و عدم امنیت ملاکین بود. در دوره پهلوی با توجه به شرایط تاریخی و جغرافیایی، شهر اصفهان مورد توجه قرار گرفت، دربازسازی آثار تاریخی آن کوشش هایی به عمل آمد و توسعه صنعتی شهر و منطقه آغاز شد. اصفهان یکی از شهرهای بزرگ و سیاحتی ایران است.

مراکز تاریخی و باستانی اصفهان :

آرامگاه پیربکران، آرامگاه بابارکن الدین، آرامگاه بابا قاسم، آرامگاه میرفندرسکی، آرامگاه شاهزادگان، آرامگاه واله، آرامگاه صائب تبریزی، آرامگاه همای شیرازی، آرامگاه مجلسی، آرامگاه میرعماد، گردشگاه و باغهای تاریخی چهار باغ، کاخ چهل ستون، کاخ هشت بهشت، عمارت عالی قاپو، منارجنبان، مناره باغ قوشخانه، مناره دارضیاء، تالار اشرف، مدرسه کاسه گران، مناره چهل دختران، مناره ساربان، مناره زیار، مناره راهروان، مدرسه شمس آباد، خانه امینیان، مناره مسجد علی، مناره بخت آغا، مناره غار، مناره مسجد شعیا، مناره گلدسته، مناره های مسجد شاه، مدرسه ملا عبداله، مدرسه جده، مدرسه میرزا حسین، مدرسه نیماورد، مدرسه جلالیه، مدرسه بزرگ صدر، آرامگاه میرزا رفیعا، آرامگاه میر مجدالدین، آرامگاه الراشد بالله، آرامگاه نظام الملک، آرامگاه شهشهان، آرامگاه خاتون آبادی، آرامگاه محمد جعفر، آرامگاه خوانساری، آرامگاه خواجه سعد، آرامگاه نصر آبادی، آرامگاه بخت آغا، قلعه فارفا آن، کاروان سرای مهیار، سردر خانقاه ابو مسعود، سردر زاویه درب کوشک، سردر قیصریه، سردر مسجد جورجبر، سردر خانقاه نصرآباد، کتیبه مدرسه آقا کافور، کتیبه مدرسه مریم بیگم، آتشگاه کوه سنگی، بازار اصفهان

جاذبه های طبیعی اصفهان :

آبشار شالورا، آبشار کردعلیا، چشمه آب معد‌نی ورتون، زاینده رود، غار آهکی کلهرود، غار کوکولو، جلگه اصفهان، حیات وحش و منطقه حفاظت شده کلاه قاضی، دریاچه سد زاینده رود، سد چشمه مرغاب، باتلاق گاوخونی

اماکن زیارتی و مذهبی اصفهان :

مسجد امام، مسجد شیخ لطف اله، مسجد و مناره برسیان، مسجد گار، مسجد سرخی، مسجد لنبان، مسجد رکن الملک، مسجد ازیران، مسجد قطبیه، مسجد سین، مسجد اشترجان، مسجد جارچی، مسجد ایلچی، مسجد علی، مسجد الجاتو، مسجد رحیم خان، مسجد کاج، مسجد ذوالفقار، مسجد درب جوبار، مسجد باغ حاجی، مسجد آقا نور، مسجد ساروتقی، مسجد مصری، مسجد شفیعیه، مسجد حکیم، مسجد حاجی منوچهر، مسجد سلیمان بیک، مسجد شیخ علیخان، مسجد علی قلی آقا، مسجد مقصود بیک، مسجد علی نوش آباد، امامزاده اسماعیل، امامزاده جعفر، امامزاده ابراهیم، امامزاده هارون ولایت، بقعه ستی فاطمه، بقعه شاه سید علی اکبر، بقعه شاه رضا، امامزاده باقر، امامزاده زید، امامزاده درب امام، امامزاده شوری، امامزاده احمد، کلیسای بیت اللحم، کلیسای وانک، کلیسای هاکوپ، کلیسای گیورگ

شهرستان اردستان :

اردستان مرکب از دو کلمه "ارد" بمعنای مقدس و "ستان"‌ به معنی پسوند مکان است و به معنای شهر مقدس است. گویند چون زمین اردستان به سفیدی آرد است، آنجا را آردستان گفته اند.

بنای این شهر را به دستان سام، پدر سام پهلوان نسبت میدهند و کلمه اردستان را تحریف شده ارگ دستان میدانند. از بناهای تاریخی معروف این شهرستان مسجد جامع اردستان است که در زمان سلجوقیان ساخته شده است. اردستان امروزی شهری زیباست و معماری بومی جالب توجهی دارد.

مراکز تاریخی و دیدنی اردستان :

آب انبار و مسجد ، مقبره امیر اویس، دشت برخوار، مسجد جامع اردستان، مسجد ، مسجد زواره، مسجد پامنار زواره، زینبیه

شهرستان خمینی شهر ( سده ) :

قدمت تاریخی خمینی شهر به زمان ساسانیان میرسد. کهن دژ که بر سر راه اصفهان قرار دارد، گویا پایتخت ساسانیان بوده است. کوه آتشگاه، منار جنبان و مسجد جامع خوزان از دیگر آثار قدیمی این ناحیه هستند.

نام قدیمی این ناحیه "سده" بود که در زمان حکومت پهلوی به همایون شهر تبدیل شد و پس از انقلاب به خمینی شهر تغییر یافت.

شهرستان خوانسار :

این شهرستان یکی از مناطق دیدنی و خوش آب و هوای غرب اصفهان است. بر اساس اسناد موجود، سابقه تاریخی آن به بیش از 1000 سال میرسد.

خوانسار از زمان صفویه یکی از مراکز بزرگ علمی بود و در مدرسه علوی آن از همان زمان تا کنون طلاب و اهل علم مشغول تحصیل و کسب علم بوده اند و بسیاری از مراجع بزرگ نیز در آنجا تربیت شده اند.

شهرستان سمیرم :

درباره وجه تسمیه سمیرم مطالب مختلفی نقل شده است. از همه معروفتر، گویند بعلت آب و هوای سرد به این منطقه سمیران گفته اند که بعدها به سمیرم تبدیل شده و به معنای سردسیر است.

این شهر یکی از ییلاقات استان اصفهان محسوب میشود و آبشار و چشمه های معروفی دارد. از مراکز دیدنی این شهر میتوان به آتشدان سنگی اشاره کرد.

شهرستان شهرضا :

این شهر که شهری بسیار قدیمی است در ابتدا " قمشه " نام داشت ولی بعدها به علت وجود مقبره شاهرضا (ع) به شهرضا معروف شد. درباره وجه تسمیه آن مطالب گوناگونی نقل شده است.

بنا به عقیده بعضی از نویسندگان کلمه قمشه از دو کلمه "کوم" و "‌شه" به معنای شکارگاه تشکیل شده است. برخی نیز گفته اند که کلمه قمشه به معنی مکان آب خیز و پر قنات است.

از آثار مهم این شهرستان، شبستان مسجد جامع است که از یادگارهای عهد سلجوقی است. غار شاه قنداب، بقعه شاه رضا، بقعه سید علی اکبر از مکانهای دیدنی این شهر میباشد.

شهرستان فریدن ( داران ) :

فریدن در دوره هخامنشی "پرتیکان"‌ نام داشت و یکی از ایالات بزرگ آران بود که پس از هجوم اسکندر مقدونی میدان تاخت و تاز یونانیان گردید و رو به ویرانی نهاد. بعضی از مورخان نیز این منطقه را به نام "پارتیاکن" نامیده اند. در زمان صفویه، عده ای از ارمنی ها و گرجی ها به این منطقه کوچانده شدند و در آن سکنی گزیدند.

شهرستان فریدون شهر :

طبق مدارک تاریخی و جغرافیایی، این شهر بخشی از ناحیه " پرتیکان " است که شامل فریدن و فریدون شهر میشود. وجود سنگ قبرهای باستانی متعدد در مزرعه قهستان قدمت تاریخی آن را به چند هزار سال میرساند. این منطقه مرکز ییلاق عشایر طایفه چهار لنگ بختیاری است.

شهرستان فلاورجان :

نام قدیم فلاورجان " برزه " بر وزن لرزه بود که به معنی شاخ درخت و کشت و زراعت است و جمع آن برزان میباشد. این نام در تغییرات آوایی زبان فارسی به ورجان تبدیل شده است.

به واسطه پلی که در زمان صفویان بر روی زاینده رود احداث شده به پلاورجان و سپس به فلاورجان معروف گردید و امروزه نیز به همین نام معروف است. از مهم ترین بناهای تاریخی این شهرستان، بقعه پیکران و مسجد تاریخی روستا اشتر جان است.

شهر کاشان :

کاشان شهر زیبای کویری، شهر سنتهای اصیل را به نظاره می ‌نشینیم به طبیعت زیبایش می ‌نگریم که از یکسو پشت به کوههای سر به فلک کشیده دارد و از سوی دیگر به بی نهایت کویر. کاشان را مروارید کویر نیز میخوانند چرا که نشان از اصالت دارد و تاریخ شکوهمندش، پیوندی عمیق با تمدن هفت هزار ساله سیلک.

اگر گاهی خشم طبیعت به ویرانیش کشانده و یا یورشهای تاراجگران و مان به تلی از خاک تبدیلش نموده ولی این ویرانی و سقوط دیری نپائیده، چرا که تلاش مردمانی را در پی داشته که همیشه استوار چون کوه، به عظمت و آبادی شهرشان برخاسته ‌اند.

اگر زمانی آتش بیداد تیمورها، ترکمنها و افاغنه خرمن هستی ‌اش را سوخته، اما چون ققنوس دوباره سر از آتش برآورده.

هر چند کاشان، شهری نشسته بر کرانه کویر است لیکن هرگز در برابر بادهای کویری و طوفانهای مهیب شنی جا خالی نکرده. نه از گرمای طاقت ‌فرسای تابستان کویری بیم داشته و نه از سرمای سوزنده زمستان لرزه بر اندامش افتاده.

چرا که فلسفه زندگیش بقا و رنگ و بویی دیگر دارد. دیوارهای خشتی، کوچه‌ های پیچ در پیچ و بادگیرهای بلند و جذابش همه و همه نشان از استقامت دارند و پویایی در بافت سنتی ‌اش همه زیبایی را میتوان دید. هنر را، عاطفه را، غیرت و حمیت را، ایمان و اعتقاد را کاشان شهریست که نشانه‌ های نبوغ معماری ایرانی در بناهای متعدد تاریخی ‌اش متجلی شده.

کاشان شهر مسجد هاست، شهر بقاع متبرکه، دیار گنبدهای فیروزه ‌ای و گلدسته ‌های بلند است، صحیفه‌ ای گسترده از یادمانهای به یاد ماندنی از تاریخ و هنر ایران کاشان دارالمومنین است با مردمی نه از نسل پیشین، بلکه دل بسته به اعتقادات پیشینیان.

کاشان مولد علما، فضلا است خطه بزرگانی که آوازه شهرتشان از دروازه‌ های ایران گذشته و به اقصی نقاط گیتی رسیده کاشان مظهری از اصالت و زیبایی و هنر شرق است.

کاشان شهر هنر و هنرمندان، شهر قالی، زری و مخمل، شهر قلمزنها و کاشی ‌سازهاست و بالاخره . کاشان در صفحات تاریخ ایران نامی زنده است و چهره امروزیش، چهره ‌ای هماهنگ با تحولات سریع اجتماعی میباشد.

سابقه تاریخی کاشان :

وجود یکی از قدیمی تـرین مراکز تمدنهای کهن در حد فاصل بین کاشان و فین به نام تپه ‌های سیلک نشان میدهد که حدود چهار هزار و پانصد قبل از میلاد اقوامی که دارای تمدن قابل ملاحظه ‌ای بوده ‌اند و وسایل کار آنها را بیشتر سنگ و استخوان تشکیل میداده است، در این مکان مستقر شده ‌اند.

در چهار هزار و دویست قبل از میلاد در وضع زندگی این مردم تغییری رخ داده و شکل و نوع و نقش و رنگ ظروف ساخته آنان به کلی تغییر یافته است.

معلوم میشود که ساکنین اصلی منطقه مغلوب اقوام تازه ‌واردی شده ‌اند که دارای مشخصات سفال قرمز رنگ، با نقش سیاه بوده‌ اند. از این زمان تپه شمالی متروک و تپه جنوبی سیلک مورد استفاده قرار گرفته که معرف تمدنهای بعدی سیلک است. تمدن اقوام تپه‌ سیلک در سه ‌هزار و پانصد سال پیش مغلوب تمدن آریایی گردید که آثارشان در نقاط مختلف حفاری ظاهر گردیده است.

از تاریخ کاشان در دوره هخامنشی، اطلاع زیادی در دست نیست لیکن کشف سکه‌ های نقره‌ ای متعلق به این دوره و همچنین سکه ‌های یونانی مربوط به قرن ششم پیش از میلاد، در روستای مرق در سی کیلومتری کاشان نشانگر اعتبار و اهمیت این منطقه در آن دوران است از دوره ساسانی بقایای آتشکده‌ های مهم و جالبی چون آتشکده نیاسر و آتشکده خرم دشت در اطراف کاشان باقی مانده که حاکی از توجهی است که شاهان ساسانی به این خطه داشته ‌اند.

علاوه بر آن طبق آنچه که از تاریخ اعثم کوفی مستفاد میگردد موید این امر است که کاشان در دوره ساسانی شهری بزرگ با امکانات اقتصادی زیاد بوده است.

مراکز تاریخی و باستانی کاشان :

خانه بروجردی ‌ها، آرامگاه سهراب سپهری، آرامگاه بابا افضل، آرامگاه محتشم کاشانی، آرامگاه فیض کاشانی، مدرسه آقا بزرگ، باغ و کاخ تاریخی فین، خانه طباطبایی، خانه عامری ‌ها، خانه عباسیان، خانه صالح، مدرسه امام خمینی، منار زین ‌الدین، مجموعه بابا ولی، مجموعه خان، مجموعه حاجی سید، آب انبار حاج صباغ، آرامگاه شاه عباس، آرامگاه ملا فتح اله، قلعه جلالی، روستای ابیانه، تپه ‌های سیلک، روستای نیاسر، حمام عبدالرزاق خان، حمام مجموعه اردهال، حمام بازار، حمام و باغ فین، حمام سلطان میر احمد، کاروانسرای سن سن، کاروانسرای مرنجاب، آتشکده نیاسر

شهر گلپایگان :

گلپایگان از شهرهای قدیمی ایران است. در اواخر سلسله ساسانیان (گردپاذگان) نام داشت که معرب آن (جرج باذکان) و بعدها به (جرفاذقان) تبدیل شده است. عده ای از جغرافیدانان اسلامی، از جمله حمداله مستوفی، نام آن را گلبادگان ضبط کرده اند که به معنی گل آبادگان است.

از مهمترین آثار تاریخی این شهرستان مسجد جامع است که از یادگارهای محمد بن ملکشاه سلجوقی (اوایل قرن ششم هجری) است و دارای کتیبه های متعددی است.

شهر نائین :

نائین از شهرهای بسیار قدیمی استان اصفهان است. در مورد نام نائین و وجه تسمیه آن میگویند که کلمه نائین از نی که یک گیاه باتلاقی است، گرفته شده است و همچنین عده ای وجه تسمیه آن را در ارتباط با نام یکی از پسران نوح میدانند که گویا بانی شهر بوده است.

نائین شهری جالب و دیدنی است و آثار تاریخی متعدد و زیبایی دارد. از آن جمله میتوان به نارنج یا نارین قلعه، قلعه رستم بافران، قلعه مخروبه نیستانک و مسجد جامع نائین اشاره کرد.

شهر نطنز :

از پیشینه تاریخی نطنز، تا قبل از قرن هفتم هجری قمری اطلاعات مستند و مکتوبی در دست نیست. در نوشته های مورخان، سیاحان و جغرافیدانان دوره های بعد از اسلام، به نام نطنز مختصر اشاراتی شده است و این شهر را از نظر موقعیت طبیعی، ارتباطی و سوق الجیشی واجد اهمیت دانسته اند.

آثار تاریخی کشف شده از نواحی مختلف شهرستان نیز اطلاعات دقیقی را در رابطه به قدمت آن بیان نمیکنند، ولی بقایای آتشکده، قلعه و کاریزهای متروکه و بناهایی که گاه از زیر ریگ روان سر برون می آورند، تاریخ آن را به پیش از اسلام میرساند.

این منطقه بعلت وضع جغرافیایی، تا حدی از یورش ها و خرابی های حمله مغول محفوظ مانده. در دوره مغول نطنز پناهگاه و معبر فراریان بود و به علت وجود دو خانقاه معتبر عده ای از صوفیان و دراویش نامدار نیز در آن زندگی کرده اند.

در زمان صفویه شاه عباس اول که نطنز شکارگاه و گردشگاه تابستانی او محسوب میشد، با احداث دو کاخ، آن را به صورت پایتخت تابستانی خود را آورد.

توجه شاه عباس به حدی بود که نطنز را ولایت خاصه خود اعلام کرد. نطنز در سال 1336 از کاشان جدا و شهرستان مستقل اعلام شد و در محدوده ی استان دوم قرار گرفت. گلابی این شهرستان به عنوان تحفه نطنز از شهرت زیادی برخوردار است.

مراکز تاریخی و باستانی نطنز :

مجموعه شیخ عبدالصمد، مقبره سید واقف، گنبد باز، آرامگاه میر احمد، قلعه وشاق، روستای تاریخی ابیانه، روستای تاریخی نطنز، کاروانسرای شاه عباسی (مرنجاب)، آتشکده ساسانی نطنز، دشت نطنز

اماکن زیارتی و مذهبی نطنز :

مسجد جامع نطنز، مسجد عبدالصمد، مسجد جامع آفوشته، مسجد کوچه میر، امامزاده عبداله، امامزاده بامیر، امامزاده آقا علی عباس

منبع: http://dortina.com/Iran-Tourism/%D8%AC%D8%A7%D8%B0%D8%A8%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86

تصاویر/ پوشش مهاجران ۱۰۰ سال پیش

سفر به میبد شهری آباد در دل کویر

سفر به میبد شهری آباد در دل کویر بی